Beeld: Portret van feministe Hennie de Swaan-Roos. Fotograaf: Corinne Noordenbos, 1986 (Collectie IAV-Atria)

Hennie de Swaan-Roos was feministe, actief in Man-Vrouw-Maatschappij (MVM) en bij Dolle Mina.
Henny Roos groeide op in een liberaal joods gezin in Coevorden. In 1940 trouwde ze met de linkse zakenman Meik de Swaan. Ze kregen twee kinderen. Tijdens de oorlog doken ze onder bij de communist Joop van Santen en zijn vrouw Johanna Moes (huisarts en actief bij de NVSH). Met Joop van Santen begon ze het verzetsblad ‘De Vrije Katheder’. Na de oorlog werd hun huis een ontmoetingspunt voor linkse intellectuelen.

Het leven en werk van Hennie de Swaan-Roos

Nadat haar man in 1957 was overleden sloot ze zich aan bij Man-Vrouw-Maatschappij (MVM), en in 1970 bij Dolle Mina. Ze voerde het secretariaat en beantwoordde de brieven uit het buitenland. De Swaan was binnen Dolle Mina met name actief in de ‘abortusgroep’, die actie voerde voor legalisering van abortus. Ze stelde haar huis op de Keizersgracht in Amsterdam open voor vrouwen die een abortus hadden ondergaan.

Wie: Hennie de Swaan-Roos
Geboortedatum: 3 oktober 1909
Geboorteplaats:
Sterfdatum: 25 april 1995
Plaats van overlijden: Amsterdam, Nederland
Alternatieve naam: Henny Roos

Ze was ook betrokken bij het eerste Vrouwenhuis in Amsterdam en was de initiator van de VOS-cursussen (Vrouwen Oriënteren zich op de Samenleving). Ze was betrokken bij de oprichting van de Vrouwenkrant en zat in de organisatie van het vrouwencongres in 1973. Ze werkte ook bij de telefonische hulpdienst ‘Vrouwen bellen Vrouwen‘ en bij de actiegroep ‘Wij Vrouwen Eisen‘. Ze was pionier van de Nederlandse anti-apartheidsbeweging en van het Medisch Comité Nederland-Vietnam.

Henny de Swaan speelde de rol van de oudere Aletta Jacobs in de film ‘Aletta Jacobs, het hoogste streven’ van Nouchka van Brakel uit 1995.

Op 11 maart 1995 kreeg ze de ‘Gerda Brautigamprijs‘ voor haar strijd tegen onrecht.

Auteur biografie: Mariek Hilhorst
Literatuur over:

• De beste in haar vak : feministes / Marjo van Soest (1995)
• ‘Hennie de Swaan vocht haar gehele leven tegen onrecht’ / Xandra van Gelder In: de Volkskrant, d.d. 27 april 1995
• ‘Hennie de Swaan-Roos 1909 – 1995’, 27 april 1995 / Joost Divendal In Trouw d.d. 27 april 1995
• ‘Niet afwachten, maar zelf beslissen‘ / Wil Merkies (1993)
• Televisiedocumentaire met portret van Henny de Swaan, VPRO (1986)