17 mei: Internationale Dag tegen Homofobie, Bifobie, Transfobie en Interseksefobie
Foto: Raphael Renter op Unsplash
De Internationale Dag tegen Homofobie, Bifobie, Transfobie en Interseksefobie (IDAHOBIT) vindt jaarlijks plaats op 17 mei. Op deze dag wordt wereldwijd aandacht gevraagd voor haat, discriminatie en onderdrukking van LGBTQIA+ personen. In grote delen van de wereld vinden zowel grote als kleine evenementen plaats zoals lezingen, festivals, workshops en protestmarsen. Dit gebeurt om het bewustzijn rondom dit thema aan te wakkeren, hierbij stil te staan en tegelijkertijd te strijden voor gelijke rechten.
Het startpunt
Homoseksualiteit stond lange tijd op de internationaal gehanteerde lijst van ziekten, de International Classification of Diseases. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) houdt deze lijst bij. Homoseksualiteit werd geclassificeerd als geestelijke ziekte. Ook zouden de ‘zieken’ in kwestie lijden aan hun aandoening. Ze konden om hun seksuele afwijking te behandelen, in therapie gaan. Pas op 17 mei 1990 (!) is door de WHO uiteindelijk besloten homoseksualiteit van de lijst te schrappen. Homoseksualiteit was hierdoor niet langer meer een mentale aandoening. Het was nu een seksuele oriëntatie geworden.
Het schrappen van homoseksualiteit van de lijst is een belangrijk kantelpunt in de LGBTQIA+ geschiedenis. Maar de strijd was hiermee nog lang niet gestreden. Om aandacht te kunnen blijven vragen voor haat, discriminatie en onderdrukking richting LGBTQIA+’s, groeide 17 mei uit tot IDAHOBIT. Een symbolische dag waarop het lijden van de gemeenschap wordt herdacht en de trots mag worden gevierd.
IDAHOBIT 2024
IDAHOBIT wordt ieder jaar georganiseerd vanuit een samenwerking tussen lokale, regionale en nationale LGBTQIA+ netwerken en organisaties verspreid over de hele wereld. Het thema dat zij hebben gekozen voor dit jaar is: No one left behind: equality, freedom and justice for all.
Hierover stelt de organisatie zelf:
“The world has just celebrated the 75th anniversary of the Universal Declaration of Human Rights — a document that is much more than a cornerstone of international law: it is a guide to navigate a deeply divided world, a set of values that everyone can live by, and ultimately a force for good. And yet, we know that “All human beings are born free and equal in dignity and rights” represents a promise not yet fulfilled — for LGBTIQ people across the world, and for everyone experiencing the suffocating impact on their lives of diverse layers of inequalities. This year’s IDAHOBIT theme is a call for unity: only through solidarity for each other will we create a world without injustice, where no one is left behind.”
Fysiek geweld tegen LGBTQIA+ personen
Wereldwijd is LGBTQIA+ gerelateerd fysiek geweld helaas nog steeds aan de orde van de dag. Ook in ons eigen ‘tolerante’ landje, waar het homohuwelijk sinds 2001 mogelijk is en ‘seksuele gerichtheid’ sinds 2023 in de grondwet is opgenomen, liegen de cijfers er niet om. Het kennisinstituut voor sociale vraagstukken MOVISIE publiceerde in 2021 in samenwerking met het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) en het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) hierover een onderzoek.
Hieruit bleek onder andere het volgende:
- 1 op de 10 Nederlandse lesbiennes, homo’s of bi’s in de laatste 5 jaar heeft te maken gehad met fysiek geweld
- voor Nederlandse transgender personen bleek dit 1 op de 5 te zijn
- Nederlandse transgender personen voelen zich 2 keer zo onveilig als hetero’s en worden 7 keer zo vaak mishandeld of daarmee bedreigd
- bijna 22% van de Nederlandse lesbiennes, homo’s, bi’s en transgender personen heeft ooit aangifte gedaan bij de politie van een fysieke of seksuele aanval
Dit is een schrijnende situatie. Niet alleen in Nederland maar wereldwijd. Juist daarom is het zo belangrijk dat we hier op 17 mei tijdens Internationale Dag tegen Homofobie, Bifobie, Transfobie en Interseksefobie extra bij stil staan.
Wil je meer lezen over LGBTQIA+ geweld in Nederland? Klik hier voor feiten en cijfers [PDF]
In de collectie van Atria:
- Violence against queer people. Race, class, gender, and the persistence of anti-LGBT discrimination
- Social exclusion of young lesbian, gay, bisexual and transgender (LGBT) people in Europe
- ‘Everyday I live in fear’. Violence and discrimination against LGBT people in El Salvador, Guatemala, and Honduras, and obstacles to asylum in the United States
- Homophobia and discrimination on grounds of sexual orientation in the EU member states
- Navigating trans*+ complex gender identities
- A long way to go for LGBTI equality
Auteur eerdere versie: Cleo Bouwman, masterstudent Cultuurgeschiedenis van modern Europa, stagiair Collecties
Atria’s bibliotheek en archief in hartje Amsterdam herbergen één van de grootste collecties over vrouwen, gender en diversiteit wereldwijd. De rubriek In het nieuws reageert op actuele thema’s en ontwikkelingen vanuit relevante documentatie en publicaties binnen de collectie.
Lees ook:
